Kiedy jest dzień pizzy?

Wstęp

Pizza to coś więcej niż tylko danie – to globalne zjawisko kulturowe, które łączy ludzi na całym świecie. W 2025 roku Międzynarodowy Dzień Pizzy wypada 9 lutego w niedzielę, co daje idealną okazję do celebrowania tego święta bez pośpiechu. Artykuł ten odkryje przed Tobą fascynującą historię pizzy, jej różne oblicza w różnych krajach oraz praktyczne porady, jak przygotować ją w domu. Dowiesz się też, dlaczego to proste danie stało się tak ważnym elementem popkultury i jak najlepiej świętować jego dzień.

Najważniejsze fakty

• 9 lutego 2025 to Międzynarodowy Dzień Pizzy – wypada w niedzielę, idealnie na rodzinne świętowanie
• W różnych krajach pizza ma różne daty swojego święta – we Włoszech dodatkowo 17 stycznia, w Brazylii 31 sierpnia
• Neapolitańska sztuka wypiekania pizzy została wpisana na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO w 2017 roku
• Prawdziwa pizza neapolitańska musi spełniać ściśle określone warunki, w tym pieczenie w 485°C przez maksymalnie 90 sekund

Miedzynarodowy Dzień Pizzy 2025 – data i dzień tygodnia

W 2025 roku Międzynarodowy Dzień Pizzy wypada 9 lutego, w niedzielę. To idealny moment, by zakończyć weekend w wyjątkowo smaczny sposób. Data ta nie jest przypadkowa – od lat łączy miłośników tego dania na całym świecie, dając pretekst do wspólnego celebrowania. Warto zaznaczyć, że w różnych krajach święto to obchodzone jest w różnych terminach – na przykład w Brazylii pizza ma swój dzień 31 sierpnia, a we Włoszech dodatkowo 17 stycznia.

Kiedy dokładnie wypada w 2025 roku?

W kalendarzu na 2025 rok Międzynarodowy Dzień Pizzy zaznaczony jest na 9 lutego. To stała data, która co roku przyciąga uwagę smakoszy. Warto zapisać ją w kalendarzu, by nie przegapić okazji do świętowania. Jeśli chodzi o godziny – pizza smakuje najlepiej wieczorem, gdy można spokojnie usiąść w gronie znajomych lub rodziny. Wiele pizzerni tego dnia przygotowuje specjalne promocje, więc warto sprawdzić oferty w swojej okolicy.

Dlaczego warto świętować w niedzielę?

Niedzielny termin w 2025 roku to prawdziwy strzał w dziesiątkę. Dzień wolny od pracy pozwala w pełni cieszyć się pizzowym świętem bez pośpiechu. To doskonała okazja, by:

• zorganizować domowe warsztaty pieczenia pizzy z dziećmi
• zaprosić przyjaciół na wspólny wieczór z filmem i pizzą
• odwiedzić ulubioną pizzernię bez obawy o kolejny dzień w pracy

Jak mawiają włoscy mistrzowie pizzy: Prawdziwa pizza wymaga czasu i dobrego towarzystwa – niedziela idealnie wpisuje się w tę filozofię. Wieczór z pizzą to także świetny sposób na łagodne przejście z weekendu w nowy tydzień.

Zastanawiasz się, ile zarabia instruktor jazdy konnej? Odkryj tajemnice zarobków w tej pasjonującej profesji i dowiedz się, co kryje się za uśmiechem nauczyciela jeździectwa.

Historia Międzynarodowego Dnia Pizzy

Pomysł na ustanowienie Międzynarodowego Dnia Pizzy narodził się w latach 80. XX wieku, gdy włoscy emigranci w USA zaczęli promować swoją kulinarną tradycję. Oficjalnie święto wpisano do kalendarza dopiero w 2017 roku, po tym jak UNESCO uznało neapolitańską sztukę wypiekania pizzy za niematerialne dziedzictwo ludzkości. „To nie tylko danie, to sposób życia” – mawiają Włosi, którzy od wieków traktują pizzę jako element swojej tożsamości.

Skąd wzięło się to święto?

Pomysł na globalne święto pizzy zrodził się z potrzeby uczczenia włoskiego dziedzictwa kulinarnego. W 1984 roku w Neapolu odbył się pierwszy festiwal pizzy, który stał się inspiracją dla późniejszego święta. Ciekawostką jest, że data 9 lutego została wybrana nieprzypadkowo – to okres, gdy w wielu krajach kończy się karnawał, a ludzie szukają pretekstu do wspólnego biesiadowania.

Jak pizza podbiła świat?

Podróż pizzy od neapolitańskich ulic do globalnej sławy to fascyująca historia. Wszystko zaczęło się od włoskich emigrantów, którzy w XIX wieku zabrali swoje kulinarne tradycje do Ameryki. Lombardi’s w Nowym Jorku, otwarta w 1905 roku, była pierwszą pizzerią poza Włochami. Po II wojnie światowej żołnierze amerykańscy wrócili do domu z miłością do tego dania, a w latach 60. rozwój sieci pizzerii na wynos przyspieszył jej globalną ekspansję.

Dziś pizza to prawdziwy fenomen – w samych Stanach Zjednoczonych działa ponad 75 000 pizzerii, a co sekundę sprzedaje się tam około 350 kawałków. Pizza łączy ludzi ponad podziałami – mówią szefowie kuchni z całego świata. Od Tokio po Rio de Janeiro, lokalne wariacje na temat włoskiego klasyka pokazują, jak uniwersalne jest to danie.

Czy Twoje włosy często stają dęba, a Ty nie wiesz, dlaczego? Dowiedz się, dlaczego włosy się elektryzują i poznaj sposoby na okiełznanie tej fryzurowej zagadki.

Jak świętować Dzień Pizzy? Pomysły na celebrację

Miedzynarodowy Dzień Pizzy to idealna okazja, by wyjść poza codzienną rutynę i zorganizować coś wyjątkowego. Nie chodzi tylko o zjedzenie pizzy, ale o stworzenie całego wydarzenia wokół tego dania. W końcu pizza to coś więcej niż posiłek – to pretekst do spotkań, wspólnego gotowania i dobrej zabawy. Warto zaplanować ten dzień tak, by był naprawdę wyjątkowy.

Jeśli brakuje Ci pomysłów, mam kilka sprawdzonych propozycji. Kluczowe jest dopasowanie formy świętowania do Twojego stylu życia i preferencji. Możesz zrobić domówkę, wybrać się do ulubionej restauracji albo połączyć pizzę z innymi aktywnościami. Pamiętaj, że najważniejsze to dobrze się bawić i cieszyć smakiem ulubionego dania.

Domowe przyjęcie pizzowe

Organizacja domowego przyjęcia pizzowego to świetny sposób na spędzenie Dnia Pizzy w gronie najbliższych. Nie musisz być mistrzem kuchni – wystarczy odrobina chęci i dobre towarzystwo. Zacznij od przygotowania ciasta (możesz je zrobić dzień wcześniej) i różnych dodatków. Niech każdy gość stworzy swoją wymarzoną kompozycję smaków.

Warto zaopatrzyć się w różne rodzaje serów, od klasycznej mozzarelli po bardziej wyraziste jak gorgonzola. Świeże warzywa, dobrej jakości szynka czy pieczarki to must-have. Dla odważnych polecam eksperymenty – może pizza z gruszką i orzechami? Algo wersja z krewetkami i czosnkiem? Domowe przyjęcie pizzowe to nie tylko jedzenie, ale przede wszystkim wspólna zabawa – mówią doświadczeni gospodarze takich imprez.

Wyjście do ulubionej pizzerii

Jeśli nie masz ochoty gotować, wizyta w ulubionej pizzerii to zawsze dobry pomysł. Warto jednak pamiętać, że w Międzynarodowy Dzień Pizzy lokale bywają oblegane. Dlatego lepiej zarezerwować stolik z wyprzedzeniem. Wiele miejsc tego dnia przygotowuje specjalne menu lub promocje – warto o to zapytać przy rezerwacji.

To też doskonała okazja, by spróbować czegoś nowego. Zamiast standardowej Margherity, zamów pizzę, której jeszcze nie jadłeś. Może wersję z truflami? Albo autorską kompozycję szefa kuchni? Pamiętaj, że w dobrej pizzerii zawsze możesz poprosić o modyfikację składników – to Twoje święto, więc pizza powinna być idealnie dopasowana do Twoich preferencji.

Planujesz pożegnać się z mBankiem, ale nie wiesz, jak to zrobić? Poznaj krok po kroku, jak zamknąć konto w mBanku i zrób to z gracją oraz pewnością siebie.

Ciekawostki o pizzy, które warto znać

Pizza to nie tylko smaczne danie, ale też źródło wielu fascynujących historii i rekordów. Każdy miłośnik tego włoskiego przysmaku powinien znać kilka ciekawostek, które pokazują, jak niezwykłe jest to danie. Od najdroższych wersji po nietypowe dodatki – świat pizzy kryje w sobie wiele niespodzianek. Warto poznać te fakty, by podczas kolejnego Międzynarodowego Dnia Pizzy móc zabłysnąć wiedzą przed znajomymi.

Najdroższa pizza świata

Gdy myślisz o pizzy, pewnie wyobrażasz sobie klasyczną Margheritę lub Pepperoni. Ale są miejsca, gdzie pizza to prawdziwe dzieło sztuki kulinarnej i luksusowy produkt. Rekordzistką jest pizza „Louis XIII” serwowana we włoskiej restauracji w Salerno. Jej cena sięga 12 000 dolarów! Co sprawia, że jest tak wyjątkowa?

Przygotowanie tej pizzy trwa aż 72 godziny, a serwuje ją osobisty kucharz w prywatnej rezydencji. Do tego dochodzi jadalne złoto i specjalnie dobrane wina. To nie tylko posiłek, ale prawdziwe doświadczenie dla podniebienia i zmysłów.

Rekordy związane z pizzą

Świat pizzy to także arena niesamowitych wyczynów i rekordów. Włoscy i amerykańscy miłośnicy tego dania regularnie próbują pobić kolejne rekordy Guinnessa. Oto kilka najbardziej imponujących:

1. Największa pizza świata powstała w Rzymie w 2012 roku. Miała 1261 metrów kwadratowych powierzchni, co odpowiada prawie trzem boiskiem do koszykówki. Do jej przygotowania użyto 19 800 kg mąki i 10 000 kg sosu pomidorowego.

2. Najdłuższa pizza została upieczona w Kalifornii w 2017 roku. Mierzyła dokładnie 1930 metrów długości – to więcej niż 20 boisk piłkarskich ustawionych w linii! Nad jej przygotowaniem pracowało 80 kucharzy przez całą dobę.

3. Najszybszy pizzerman to Amerykanin, który w 2017 roku przygotował 206 pizz w ciągu godziny. To oznacza, że co 17 sekund z jego rąk wychodziła nowa pizza. Wszystkie musiały spełniać ściśle określone standardy jakości.

4. Pierwsza kosmiczna pizza została dostarczona na Międzynarodową Stację Kosmiczną w 2001 roku przez Pizza Hut. Specjalnie przygotowany placek pepperoni musiał być odpowiednio zapakowany, by wytrzymać warunki lotu.

5. Największe spożycie pizzy przypadło na 2019 rok, gdy podczas Super Bowl Amerykanie zjedli około 12,5 miliona pizz. To wystarczająco, by przykryć całe boisko do futbolu amerykańskiego 15 warstwami pizzy!

Różne daty Dnia Pizzy na świecie

Choć większość z nas kojarzy 9 lutego jako Międzynarodowy Dzień Pizzy, warto wiedzieć, że w różnych zakątkach globu to święto obchodzone jest w różnych terminach. Ta różnorodność dat pokazuje, jak uniwersalna i uwielbiana jest pizza. W niektórych krajach święto to ma głębsze korzenie historyczne lub kulturowe, podczas gdy w innych powstało jako inicjatywa marketingowa. Jedno jest pewne – każda okazja do jedzenia pizzy jest dobra!

Najciekawsze jest to, że w niektórych krajach pizza ma nawet kilka swoich świąt w ciągu roku. Na przykład w USA oprócz głównego dnia pizzy w lutym, obchodzi się też Narodowy Dzień Pizzy Pepperoni (20 września) czy Narodowy Dzień Pizzy Salsą (15 maja). To pokazuje, jak bardzo Amerykanie pokochali to włoskie danie.

Brazylijski Dzień Pizzy

W Brazylii Dzień Pizzy przypada 31 sierpnia i ma wyjątkowy charakter. Data ta została wybrana nieprzypadkowo – w 1985 roku właśnie w tym dniu brazylijski parlament oficjalnie uznał pizzę za część narodowego dziedzictwa kulinarnego. Dziś Brazylia jest drugim po USA krajem pod względem konsumpcji pizzy na świecie.

Święto to obchodzone jest szczególnie hucznie w São Paulo, mieście o największej włoskiej diasporze w Ameryce Południowej. Charakterystyczne dla brazylijskiej wersji pizzy są:

• Grubsze ciasto niż we włoskiej oryginalnej wersji
• Nietypowe dodatki jak kukurydza, groszek czy ser catupiry
• Słodkie wersje z czekoladą i owocami

Włoskie święto pizzy

We Włoszech, ojczyźnie pizzy, święto to obchodzone jest 17 stycznia, w dzień św. Antoniego, patrona pizzerii. Ta data ma szczególne znaczenie dla neapolitańskich mistrzów pizzy, którzy traktują swoje rzemiosło niemal jak sztukę sakralną. W 2017 roku UNESCO wpisało neapolitańską sztukę wypiekania pizzy na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.

Włoska pizza różni się znacznie od swoich zagranicznych odpowiedników. Prawdziwa pizza napoletana musi spełniać ściśle określone warunki:

• Ciasto przygotowane tylko z mąki, wody, soli i drożdży
• Pieczenie wyłącznie w piecu opalanym drewnem w temperaturze 485°C
• Czas pieczenia nie dłuższy niż 90 sekund
• Użycie tylko certyfikowanych składników z regionu Kampania

Warto dodać, że we Włoszech 9 lutego również obchodzi się Międzynarodowy Dzień Pizzy, ale to właśnie styczniowa data ma dla Włochów szczególne znaczenie. W Neapolu tego dnia organizowane są pokazy sztuki pizzaioli, degustacje i konkursy na najlepszą pizzę.

Najpopularniejsze rodzaje pizzy na świecie

Pizza to danie, które ma tysiące odmian, ale niektóre wersje zdobyły szczególną popularność na całym globie. Różnice w preferencjach smakowych między krajami i regionami są fascynujące – to co w jednym miejscu uznawane jest za klasyk, w innym może być kulinarną herezją. Warto poznać te najbardziej rozpoznawalne rodzaje, by podczas Międzynarodowego Dnia Pizzy móc świadomie wybrać swój ulubiony wariant lub odważyć się na coś nowego.

Klasyczna Margherita

Margherita to kwintesencja włoskiej pizzy w jej najczystszej formie. Jej historia sięga 1889 roku, kiedy to neapolitański piekarz Raffaele Esposito przygotował ją na cześć królowej Włoch Małgorzaty Sabaudzkiej. Prosta kompozycja składników nie jest przypadkowa – kolory (czerwone pomidory, biała mozzarella, zielona bazylia) nawiązują do włoskiej flagi.

Prawdziwa Margherita to test umiejętności dla każdego pizzaiolo – im prostsze danie, tym trudniej je perfekcyjnie przygotować – mawiają włoscy mistrzowie. Sekret tkwi w jakości składników i idealnie wyważonych proporcjach. Warto spróbować jej w oryginalnej wersji podczas najbliższego Dnia Pizzy.

Kontrowersyjna Hawajska

Pizza Hawajska dzieli smakoszy na dwa obozy – zapalonych zwolenników i zagorzałych przeciwników. Jej twórcą jest kanadyjski restaurator Sam Panopoulos, który w 1962 roku połączył ananasa z szynką na pizzy. Choć Włosi uważają to za profanację, w wielu krajach stała się hitem. Co sprawia, że wciąż budzi tak skrajne emocje?

1. Połączenie słodkiego i słonego – dla jednych to genialna harmonia, dla innych kulinarny koszmar. Ananas dodaje świeżości, ale jego słodycz nie wszystkim pasuje do tradycyjnego smaku pizzy.

2. Kwestia kulturowa – we Włoszech owoce na pizzy to tabu, podczas gdy w Skandynawii czy Ameryce Północnej takie połączenia są popularne. To pokazuje, jak różnie można interpretować to samo danie.

3. Wersje premium – współcześni szefowie kuchni podnoszą hawajską na wyższy poziom, używając wędzonej szynki dojrzewającej czy świeżego ananasa zamiast konserwowego. Takie wersje potrafią przekonać nawet sceptyków.

Ciekawostką jest, że w samej Hawajach pizza z ananasem nie jest szczególnie popularna. Międzynarodowy Dzień Pizzy to dobra okazja, by spróbować tej kontrowersyjnej wersji i samemu ocenić, czy zasłużyła na swoją złą sławę, czy może jest niedocenianym arcydziełem kulinarnym.

Jak przygotować idealną pizzę w domu?

Domowa pizza to prawdziwa sztuka, ale wcale nie musi być trudna. Kluczem do sukcesu jest dobre ciasto i odpowiednie dodatki. Wielu uważa, że prawdziwa pizza wymaga profesjonalnego pieca, ale z kilku prostych trików możesz osiągnąć rewelacyjne efekty nawet w zwykłym piekarniku. Najważniejsze to nie spieszyć się – dobre ciasto potrzebuje czasu, by wyrosnąć, a składniki powinny być najwyższej jakości.

Pamiętaj, że pizza to danie bardzo elastyczne – możesz eksperymentować zarówno z ciastem, jak i dodatkami. Prawdziwa pizza to taka, która smakuje właśnie Tobie – mawiają włoscy mistrzowie. Nie bój się próbować różnych wariantów, aż znajdziesz swój idealny przepis. Poniżej znajdziesz wszystko, co potrzebujesz wiedzieć, by Twoja domowa pizza smakowała jak z najlepszej pizzerii.

Przepis na ciasto

Podstawą każdej dobrej pizzy jest idealne ciasto. Oto sprawdzony przepis, który działa nawet dla początkujących:

Ciasto wyrabiaj przynajmniej 10 minut, aż będzie gładkie i elastyczne. Pozostaw do wyrośnięcia na minimum 24 godziny w lodówce – to sekret aromatycznego, lekkostrawnego ciasta. Przed formowaniem pizz pozwól mu osiągnąć temperaturę pokojową. Pamiętaj, że cienkie ciasto piecze się w wyższej temperaturze (nawet 250°C), a grubsze potrzebuje nieco niższej.

Najlepsze dodatki

Wybierając dodatki do pizzy, kieruj się zasadą mniej znaczy więcej. Oto kilka sprawdzonych kombinacji:

• Klasyczna Margherita: sos pomidorowy, mozzarella di bufala, świeża bazylia
• Pepperoni: sos pomidorowy, mozzarella, salami pepperoni, papryczki chili
• Wegetariańska: sos pomidorowy, mix pieczonych warzyw, kozi ser, rukola

Pamiętaj, że sery najlepiej kroić w kostkę lub rwać ręcznie – starte zbyt szybko się topią. Dobry sos pomidorowy to podstawa – wystarczą dojrzałe pomidory, sól i odrobina czosnku – radzą włoscy pizzaiolo. Warzywa przed położeniem na pizzę warto podsmażyć lub podsuszyć, by nie wypuszczały zbyt dużo wody podczas pieczenia.

Pizza w kulturze i mediach

Pizza to nie tylko danie – to fenomen kulturowy, który od dziesięcioleci inspiruje twórców filmów, seriali i artystów. Stała się symbolem wspólnego spędzania czasu, imprezowego nastroju i prostych przyjemności. Wystarczy spojrzeć, jak często pojawia się w popkulturze – od klasycznych filmów przez teledyski po memy internetowe. Pizza ma tę magiczną moc, że potrafi być zarówno bohaterką eleganckich scen, jak i codziennych sytuacji, z którymi każdy może się utożsamić.

Filmy o pizzy

Kino od dawna wykorzystuje pizzę jako ważny element fabuły lub tło dla wydarzeń. Oto kilka produkcji, w których pizza gra pierwsze skrzypce:

• Teenage Mutant Ninja Turtles – kultowe żółwie ninja uwielbiają pizzę, a ich ulubiona to pepperoni
• Home Alone – scena z zamówieniem pizzy to jeden z najzabawniejszych momentów filmu
• Do the Right Thing – włosko-amerykańska pizzeria jest centralnym miejscem akcji
• Mystic Pizza – romantyczna komedia osadzona w małej pizzerii
• Eat Pray Love – słynna scena, w której Julia Roberts rozkoszuje się neapolitańską pizzą

Warto zwrócić uwagę, że w filmach pizza często pełni rolę łącznika między kulturami lub pokoleniami. Pokazuje, jak proste danie może łączyć ludzi mimo różnic. W produkcjach dla młodzieży często stanowi element rozpoznawczy – kto nie pamięta pizzy z „Przyjaciół” czy „The Big Bang Theory”?

Pizza w popkulturze

Wizerunek pizzy w mediach i popkulturze ewoluował przez lata. W latach 80. i 90. kojarzona była głównie z imprezami i życiem studenckim. Dziś stała się elementem food trendów i luksusowej kuchni. Instagram pełen jest zdjęć artystycznie przygotowanych pizz, a influencerzy kulinarni prześcigają się w oryginalnych przepisach.

Pizza pojawia się też w:

• Teledyskach – od Madonny po współczesnych raperów
• Sztuce współczesnej – jako symbol konsumpcjonizmu lub globalizacji
• Literaturze – zarówno w powieściach obyczajowych, jak i kryminałach
• Grach komputerowych – od symulatorów pizzerii po jedzenie regenerujące punkty życia

Co ciekawe, pizza stała się też narzędziem politycznej i społecznej dyskusji. Włoscy puryści protestują przeciwko „zniekształcaniu” ich narodowego dania, podczas gdy inni widzą w tym ewolucję kulinarną. W mediach społecznościowych regularnie wybuchają spory o to, co można, a czego nie można kłaść na pizzy – ostatnio głośno było o kontrowersyjnej pizzy z… Nutellą.

Wnioski

Miedzynarodowy Dzień Pizzy to wyjątkowe święto, które łączy ludzi na całym świecie. W 2025 roku wypada 9 lutego, w niedzielę, co daje idealną okazję do dłuższego celebrowania. Warto pamiętać, że data ta różni się w zależności od kraju – we Włoszech dodatkowo obchodzona jest 17 stycznia, a w Brazylii 31 sierpnia. Pizza to nie tylko posiłek, ale fenomen kulturowy o bogatej historii, który inspiruje twórców filmów, artystów i kucharzy na całym świecie.

Przygotowanie idealnej pizzy w domu jest możliwe, jeśli pamięta się o kilku kluczowych zasadach: dobrej jakości składnikach, odpowiednim czasie wyrastania ciasta i umiarze w dodatkach. Święto pizzy to doskonały pretekst, by spróbować nowych smaków lub odwiedzić ulubioną pizzernię. Warto też poznać ciekawostki związane z tym daniem – od rekordowych rozmiarów po najdroższe wersje serwowane w ekskluzywnych restauracjach.

Najczęściej zadawane pytania

Dlaczego Międzynarodowy Dzień Pizzy obchodzimy 9 lutego?
Data ta została wybrana nieprzypadkowo – to okres, gdy w wielu krajach kończy się karnawał, a ludzie szukają pretekstu do wspólnego świętowania. Oficjalnie wpisano ją do kalendarza w 2017 roku po uznaniu neapolitańskiej sztuki wypiekania pizzy za dziedzictwo UNESCO.

Czy we wszystkich krajach Dzień Pizzy jest obchodzony tego samego dnia?
Nie, różne kraje mają swoje własne daty. W Brazylii to 31 sierpnia, we Włoszech dodatkowo 17 stycznia, a w USA obchodzi się też osobne dni dla konkretnych rodzajów pizzy.

Jak mogę świętować Międzynarodowy Dzień Pizzy?
Możliwości jest wiele: od domowego pieczenia z przyjaciółmi, przez wizytę w ulubionej pizzerii, po organizację tematycznego wieczoru filmowego. Warto sprawdzić też lokalne promocje – wiele restauracji przygotowuje specjalne oferty na tę okazję.

Czy pizza hawajska to prawdziwa pizza?
To temat wielu dyskusji! Włosi uważają ją za kulinarną herezję, ale w wielu krajach jest bardzo popularna. Warto spróbować i samemu ocenić – może Cię zaskoczyć.

Jak przygotować dobre ciasto na pizzę w domu?
Kluczowe są: dobra mąka (najlepiej typu 00), odpowiednie proporcje wody i drożdży oraz minimum 24 godziny wyrastania w lodówce. Nie spiesz się – dobre ciasto potrzebuje czasu.